Myśl wprowadzenia systemu apelacyjnego powstała już w roku 2004 w subregionie znojemskim. Cel był jednoznaczny – lepsza propagacja, ukierunkowany marketing i prezentacja winiarskiego subregionu znojemskiego, jak również zbliżenie się do systemu romańskiego, obowiązującego na przykład w Francji i Włoszech.
Pięć lat trwało, zanim pierwszy system apelacyjny w RC wszedł w życie – VOC Znojmo jest więc od roku 2009 pierwszym oficjalnym systemem apelacyjnym w RC. Zrzesza 13 winiarstw, które spełniły surowe wymagania, by móc używać do swych produktów właśnie tego oznaczenia.
VOC – „vína originální certifikace“ (wina oryginalnej certyfikacji) gwarantuje wina najwyższej jakości regionu. Jak na razie oznaczenie to obejmuje najbardziej typowe dla subregionu znojemskiego odmiany: Sauvignon, Riesling reński i Veltliner zielony. Zbiór winogron musi przebiegać ręcznie, musi być deklarowane pochodzenie winogron, a więc wielką role odgrywa tu terroir – kombinacja wpływów klimatycznych i podłoża. Wina VOC Znojmo łączy wyjątkowa i typowa aromatyka i mineralność, która powstaje dzięki specyficznym warunkom glebowym z podłożem granitów i gnejsów, jak również dzięki różnicom temperatur między chłodnymi nocami i ciepłymi dniami w okresie dojrzewania winogron. Wina VOC Znojmo rozpoznamy według paska na gardle butelki z logo VOC Znojmo. Producenci win tak oznaczonych nie muszą na etykiecie wina podawać jakościowe zaszeregowanie wina, tzn. deklarację (wino kabinetowe, późnego zbioru, wyboru z winogron itd.), ale właśnie tylko oznaczenie apelacji VOC Znojmo. Wina te nie muszą być poddawane obowiązkowemu zaszeregowaniu przez Państwową Inspekcję Rolno-Spożywczą (Státní zemědělská a potravinářská inspekce), zaszeregowanie jakościowe dokonuje stowarzyszenie winiarzy, które uzyskało koncesję Ministerstwa Rolnictwa RC. To rozporządzenie wychodzi bardzo na rękę winiarzom i ułatwia im życie.
Co muszą spełniać wina oznaczone jako VOC Znojmo:
- – winogrona powinny mieć min. 19°NM zawartości cukru podczas zbioru,
- – wydajność z hektara nie powinna przekroczyć 7 ton,
- – zbiór winogron powinien przebiegać wyłącznie metodą ręczną,
- – butelka wina może być zakorkowana wyłącznie korkiem naturalnym,
- – szkolenie wina nie dopuszcza metodę „barrique“,
- – wina nie wolno produkować metodą długotrwałego dojrzewania na osadzie drożdżowym,
- – metoda fermentacji mlekowo-jabłkowej jest dopuszczalna,
- – cukier resztkowy jest bez ograniczeń (zgodnie z rozporządzenie komisji UE nr 753/2002, art. 16),
- – zawartość alkoholu w winie jest ograniczona do maks. 13,9 % ,
- – wina muszą posiadać typowe właściwości senzoryczne dla danego regionu.
System VOC nie oznacza jednak likwidacji obecnie obowiązującego systemu jakościowego rozdzielania wina wg zawartości cukru przy zbiorze winogron (rozdzielenie na wina jakościowe i wina predykatowe – z deklaracją) w regionie znojemskim. Oznaczenie VOC Znojmo dotyczy tylko i wyłącznie jak dotąd 13 wybranych producentów win subregionu znojemskiego.
Od kwietnia 2011 roku Ministerstwo Rolnictwa RC udzieliło zezwolenie stowarzyszeniu obywatelskiemu VOC Mikulov oraz stowarzyszeniu obywatelskiemu VOC Modré Hory do używania oznaczenia dla swych win nazwami VOC Mikulov i VOC Modré Hory. W ten sposób w RC powstały kolejne dwie apelacje, które prowadzą do dalszego poszerzenia systemu apelacyjnego winiarskich Moraw.
VOC Mikulov zrzesza jak dotąd siedem firm winiarskich w obrębie subregionu mikulowskiego. Wyłącznie wybrane wina tych winiarstw mogą być oznaczone logiem VOC Mikulov. Sami winiarze ustalili, jak mają wyglądać typowe wina tego subregionu winiarskiego i dbać o dotrzymywanie ustalonych zasad, każdy nowy członek stowarzyszenia musi kierować się tymi zasadami. Warunkiem przyznania oznaczenia VOC Mikulov jest sposób produkcji wina i jego dystrybucja. Chodzi zwłaszcza o sposób gospodarowania w winnicy, zawartość cukru w zbieranych winogronach, ograniczona wydajność z hektara, ręczny zbiór winogron, jak również maksymalna objętość butelki z naturalnym dobrym korkiem. Do systemu VOC Mikulov włączono siedem odmian przerobowych, najbardziej typowych dla danego subregionu: Riesling reński, Riesling włoski, Rulander biały (Pinot blanc), Rulander szary (Pinot gris), Rulander niebieski (Pinot noir), Pálava i Svatovavřineckie (St. Laurent). Pierwszym rocznikiem oznaczonym VOC Mikulov będą wina rocznika 2011.
VOC Modré Hory (Niebieskie Góry – od przeważających upraw odmian ciemnoczerwonych, czes.: „modré odrůdy“). W ramach tego VOC, które należy do subregionu velkopavlovickiego, wybrano trzy najbardziej typowe odmiany do produkcji win czerwonych: Frankovka, Svatovavřineckie i Modrý Portugál. Z tych odmian można wypuszczać do dystrybucji wina po minimalnie 18-miesięcznym dojrzewaniu oraz młode wina rosé. W ten sposób powstało ciekawe dopełnienie do VOC Znojmo i VOC Mikulow pod względem odmianowym. VOC Modré Hory zrzesza na dzień dzisiejszy 16 winiarstw z pięciu gmin winiarskich: Bořetice, Kobylí, Němčičky, Velké Pavlovice i Vrbice. Gminy te związane są historycznie wspólną strefą socjo-ekonomiczną, tworzą jakby jeden zwarty mikroregion, są sercem upraw odmian do produkcji win czerwonych w ramach całej RC. Ten mikroregion ma ponadto wielki potencjał turystyczny, szybko rozwija się tutaj enoturystyka, winiarze mają wiele do zaoferowania fachowcom, ale i zwykłym koneserom wina.
Można przypuszczać, że do obecnych trzech VOC dołączą w najbliższym czasie kolejne. Morawy mają wiele do zaoferowania i na stosunkowo małej powierzchni istnieje niesamowita rozmaitość w terroir oraz w uprawianych odmianach. Należy wierzyć, że wprowadzanie systemu apelacyjnego przyniesie do winiarstwa morawskiego nowe, ciekawe elementy, który poprowadzą do dalszej popularyzacji morawskich win również poza granicami Republiki Czeskiej.
Źródło: http://www.wineofczechrepublic.cz